Zasada równowagi sił była jakby uzupełnieniem politycznym prawnej zasady równości państw, jaka wykształciła się jednocześnie z zasadą suwerenności u schyłku średniowiecza. O ile bowiem zasada równości państw głosiła, że państwa suwerenne są równe wobec prawa, to zasada równowagi sił zmierzała do tego, by w rzeczywistości nie były one zbyt nierówne, to znaczy, by jedno mocarstwo nie wyrastało nadmiernie potęgą ponad inne państwa, gdyż tego rodzaju nierówność mogłaby doprowadzić do hegemonii politycznej tego mocarstwa, trudnej do pogodzenia z zasadą równości prawnej.Zasada równowagi sił także w naszym stuleciu odegrała niemałą rolę, oddziałując na decyzje polityczne poszczególnych mocarstw. Dotyczy to w szczególności mocarstw anglosaskich. Tradycyjna polityka brytyjska prowadzona wobec państw kontynentu europejskiego nie chciała dopuścić do sytuacji, w której jedno mocarstwo sprawowałoby hegemonię nad kontynentem europejskim — stosownie do dewizy Henryka VIII: cui adhaereo — praeest.