Zasadę współistnienia w stosunkach między pań­stwami katolickimi i protestanckimi podjął już trak­tat w Augsburgu (1555), była nią zasada cuius regio, eius religio. Mechanizm działania tej zasady okreś­lono w traktatach westfalskich z 1648 r. Postano­wienia traktatów dopuszczały książąt obu wyznań do rządów w cesarstwie, przeciwko czemu protesto­wał papież.Dalej idących analogii między dawnymi a obec­nymi czasami dopatruje się historyk włoski Tosca- no. W swych rozważaniach usiłuje on nie tylko wskazywać podobieństwa, ale formułować pewne prawidłowości rozwojowe, a nawet zalecenia w tym zakresie. Założeniem, na którym opiera całość swego rozumowania, jest porównanie sporów ideologicz­nych naszych czasów ze sporami religijnymi w prze­szłości. Każdy ruch religijny — stwierdza Toscano  ma dwie fazy rozwojowe.